Từ trước đến nay, bảng quy đổi TSC% sang DRC% đang được áp dụng do VRG ban hành, số liệu trên bảng quy đổi này đã thực hiện từ lâu, trên 50 năm. Các thông số quy đổi trong bảng đa số không còn phù hợp với thực tiễn sản xuất. Đề tài “Xác định TSC% và DRC% của mủ nước thiết lập bảng quy đổi TSC% sang DRC%” nhằm xác định lại hàm lượng phi cao su trong mủ nước ở các vùng miền khác nhau, các vườn cây trên hỗn hợp khác nhau, từ đó thiết lập bảng quy đổi TSC% – DRC% mới theo 2 số lẻ.

Báo cáo tại buổi Hội thảo, Th.s Lâm Quốc Trình – Phó Hiệu Trưởng Trường Cao đẳng CN Cao su, Chủ nhiệm đề tài, cho biết: “Chúng tôi bắt đầu thực hiện đề tài từ ngày 1/4/2012 – 31/1/2013, phạm vi nghiên cứu trải dài từ miền Đông Nam bộ, Tây Nguyên và Duyên hải miền Trung. Cụ thể lấy mẫu trên 9 công ty: Tây Ninh, Đồng Phú, Phú Riềng, Phước Hòa, Đồng Nai, Chư Sê, Chư Prông, Mang Yang, Quảng Trị. Nội dung nghiên cứu nhằm phân tích hàm lượng TSC% trong mủ nước vườn cây, phân tích hàm lượng DRC% trong mủ nước vườn cây, xác định hàm lượng phi cao su trong mủ vườn cây, thiết lập mối quan hệ giữa TSC% và DRC% (bảng qui đổi)”.

Qua giá trị quy đổi giữa TSC% – DRC% ở các vùng miền khác nhau, ông Trình kết luận: Bảng quy đổi thông số TSC% – DRC% cũ chỉ có một số lẻ, tỷ lệ phần trăm chất phi cao su lớn (khoảng 8% – 10%). Bảng quy đổi thông số TSC% – DRC% mới được xác định với hai số lẻ, tỉ lệ phi cao su thấp hơn so với bảng cũ (giá trị phi cao su trong khoảng 7 – 8%). Phạm vi xác định được rộng hơn, đại diện cho các vùng miền (miền Đông Nam bộ, Tây Nguyên, miền Trung). Các thông số xác định được đại diện cho các vườn cây, giống cây của các công ty đang khai thác hiện nay. Sự biến thiên hàm lượng phi cao su, tỷ lệ phần trăm chất phi cao su thấp hơn so với bảng cũ và có độ chính xác cao hơn. Qua số liệu khảo sát và dựa vào phương trình hồi quy tuyến tính xây dựng bảng quy đổi mới mang tính khoa học hơn. Số liệu quy đổi có tính chính xác và công bằng hơn. Khi xác định DRC% càng chính xác bao nhiêu thì mang lại hiệu quả kinh tế càng lớn bấy nhiêu.

Qua kết quả đạt được trong thực nghiệm và xây dựng bảng quy đổi mới, với những ưu điểm của bảng thực nghiệm này, ông Trình đề nghị Hội đồng khoa học kỹ thuật của VRG xem xét bảng quy đổi mới và cho áp dụng thực nghiệm với các công ty trong VRG. Trên cơ sở đó sẽ thống nhất thành bảng quy đổi chuẩn để áp dụng cho toàn ngành, để cho việc quy đổi giữa TSC% và DRC% chính xác hơn.

 Cần thêm thời gian và các nghiên cứu bổ trợ cho đề tài

Đó là ý kiến của đa số các đại biểu của các đơn vị. Ông Bùi Quang Trương Thuận – Trưởng Phòng Quản lý CS-SL Công ty TNHH MTV Cao su Chư Sê, góp ý: “Đề tài nên đưa thêm các tài liệu nghiên cứu TSC% và DRC% ở các nước. Ban chủ nhiệm đề tài nên xem xét lấy mẫu lựa chọn chứ không nên lấy mẫu ngẫu nhiên. Đề tài chưa đưa ra hệ số tương quan hồi quy, nên đưa ra hệ số cụ thể. Đề tài nên chứng minh được bảng quy đổi cũ đã lỗi thời, vì theo tôi có những cái cũ nhưng chưa chắc đã lỗi thời. Phải đưa ra sai số do thiết bị để chứng minh độ tin cậy. Tôi cho rằng đề tài nên có hướng nghiên cứu sâu hơn nữa”. Ông Lê Văn Vui – Phó TGĐ Công ty TNHH MTV Cao su Bình Long, cho rằng: “Chưa nên áp dụng liền bảng quy đổi mới mà cần có thêm thời gian nghiên cứu, vì thông số TSC% biến thiên theo từng vùng miền, giống, khí hậu, phương pháp chăm sóc…”. Bà Nguyễn Thị Dán – Giám đốc Xí nghiệp Chế biến Công ty TNHH MTV Cao su Bình Thuận, góp ý: “Thời gian thực hiện đề tài chủ yếu là năm 2012, thời tiết, khí hậu tương đối thuận lợi. Tôi cho rằng nên kéo dài thời gian nghiên cứu từ 3 – 5 năm, khi thời tiết mưa bão nhiều, thì mức độ quy đổi sẽ chính xác hơn”. Bên cạnh đó, cũng có nhiều ý kiến cho rằng các công ty áp dụng cách đo thông số TSC khác nhau, cụ thể là bằng 3 phương pháp: chảo nướng, lò vi sóng và mới đây là bằng máy đo (như công ty Bình Long, Phước Hòa). Dẫn đến kết quả so sánh, đối chiếu khập khiễng. Vì vậy, đề tài nên thống nhất một phương pháp đo thông số TSC.

Xung quanh vấn đề có nên áp dụng bảng quy đổi mới khi thu mua cao su tiểu điền hay không? Hầu hết các ý kiến đều cho rằng nếu áp dụng thì sẽ bị lỗ. Bà Đinh Kiều Oanh – Trưởng Phòng Quản lý chất lượng – Công ty CP Cao su Phước Hòa, cho rằng: “Từ trước đến nay, công ty áp dụng thu mua cao su tiểu điền theo TSC% chứ không mua theo DRC%. Vì vậy, nếu tính theo bảng quy đổi mới khi thu mua cao su tiểu điền mỗi năm 10.000 tấn, công ty sẽ hao hụt 15 tỉ đồng (10.000 tấn x 3% hao hụt x 300 triệu = 15 tỉ đồng)”. Ông Nguyễn Thành Được – Phó TGĐ Công ty TNHH MTV Cao su Dầu Tiếng, góp ý: “Theo khảo sát thu mua cao su tiểu điền của các nước như Thái Lan, Indonesia hay Malaysia thì họ đo thông số DRC% nhanh bằng cách đánh đông, sau đó đưa vào máy sấy khoảng 20 phút. Trong quá trình sấy các tạp chất phi cao su đã bị đẩy ra ngoài. Vì vậy, không thể nào có chuyện gian lận bỏ tạp chất vào mủ được”.

 Sẽ tiếp tục nghiên cứu bảng quy đổi cho từng vùng miền

Sau khi Ban Chủ nhiệm đề tài giải đáp các thắc mắc của đại biểu trong Hội thảo, ông Nguyễn Hoàng Thái – Phó Ban Công nghiệp VRG, nhận định: “Bảng quy đổi cũ do Viện Nghiên cứu Cao su Đông Dương – Lai Khê – Bến Cát thực hiện tại một đồn điền cao su ở Đồng Nai vào năm 1965 trên 2 giống cũ đã quá lạc hậu. Trong khi bảng quy đổi mới được nghiên cứu rộng rãi trải dài từ miền Đông Nam bộ, Tây Nguyên và Duyên hải miền Trung. Bên cạnh đó, bảng mới thể hiện 2 số lẻ, chính xác hơn bảng cũ rất nhiều”.

Kết luận Hội thảo, Phó TGĐ VRG Lê Xuân Hòe, nhận định: “Tôi nhận thấy đề tài nghiên cứu rất công phu, dàn trải nhiều vùng miền, không có lý do gì chúng ta lại áp dụng một bảng quy đổi cũ đã hơn 50 năm mà phạm vi nghiên cứu lại quá hạn hẹp. Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề cần phải thống nhất. Chúng ta sẽ không quá nghiên về khoa học kỹ thuật mà gây thiệt hại cho cơ sở. Nếu chỗ nào còn sơ hở, chúng ta phải triệt để làm cho hoàn chỉnh, thống nhất. Đề tài tiếp tục nghiên cứu nhưng sẽ không phân chia từng loại giống, mà phân chia theo từng vùng, vì bản thân từng vùng đã bao hàm yếu tố giống. Chúng ta sẽ không áp dụng bảng quy đổi mới để thu mua cao su tiểu điền, mà sẽ nghiên cứu thu mua theo thông số DRC ở các nước có diện tích cao su tiểu điền lớn. Ban Chủ nhiệm đề tài sẽ tiếp tục nhận ý kiến đóng góp và giải đáp thắc mắc của các đơn vị qua diễn đàn trên website của Tập đoàn”.

Ngọc Cẩm

(Tạp chí Cao su Việt Nam)