Diện tích tăng, giá giảm mạnh
Tại Hội nghị Sản xuất cao su 2014 tổ chức sáng nay ở TP.HCM, Cục Trồng trọt cho biết, 6 tháng đầu năm nay, giá cao su đã xuống mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua. Giá xuất khẩu cao su vẫn đang có chiều hướng tiếp tục giảm mạnh.
Cụ thể, giá cao su xuất khẩu giao dịch cuối tháng 5.2014 đạt khoảng 36 – 41 triệu đồng/tấn mủ sơ chế tùy loại. Đối với mủ cao su tươi, nông dân bán với giá 7.500 – 8.000 đồng/kg. Đến tháng 6.2014, giá bán cao su sơ chế chỉ đạt 40,5 triệu đồng/tấn, sát với giá thành khoảng 40 triệu đồng/tấn.
Trong khi đó, diện tích cao su cả nước những năm qua tiếp tục tăng mạnh. Tính đến giữa năm 2014, tổng diện tích cao su cả nước đạt 955.600ha, vượt hơn 115.600ha so với quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ ký hồi đầu năm 2009. Diện tích cao su vượt quy hoạch chủ yếu tập trung tại các tỉnh Đông Nam Bộ như Tây Ninh, Bình Phước, Bình Dương…
Lý giải việc diện tích cao su tăng mạnh những năm gần đây, ông Trần Ngọc Thuận - Chủ tịch Tập đoàn Cao su Việt Nam, cho rằng, thời điểm giá cao su ở mức cao, từ 70 – 90 triệu đồng/tấn, nhiều người đã đổ xô vay tiền ngân hàng trồng mới cao su hoặc mua lại các vườn cây vừa trồng. Giá vườn cao su có thời điểm được rao bán với giá 800 triệu đến 1 tỷ đồng mỗi ha.
Đến nay, khi giá rớt xuống mức ngang với giá thành, những hộ trên bắt đầu rơi vào cảnh lỗ lã do lợi nhuận không đủ trả lãi ngân hàng. “Còn nếu vườn cây đạt mức năng suất 2 tấn/ha thì với giá như hiện nay, người trồng cao su vẫn có thể lãi từ 6 – 10 triệu/ha”, ông Thuận nhấn mạnh.
Trong khi đó, ông Phạm Đồng Quảng – Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt lại cho biết, năng suất bình quân cao su cả nước hiện chỉ đạt 17,4 tạ/ha. Một số địa phương đạt mức năng suất 2 tấn/ha chỉ có TP.HCM và Tây Ninh. Ngược lại, năng suất các vùng Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ chỉ từ 11 – 12 tạ/ha.
Ngừng trồng mới, hạn chế cạo mủ
Theo dự báo, ngành cao su sẽ tiếp tục dư thừa trong 2 năm tới. Cụ thể, thế giới sẽ thừa hơn 650.000 tấn cao su trong năm nay, do đó, áp lực đầu ra của cao su sẽ căng thẳng hơn khi Việt Nam tiếp tục có thêm khoảng 400.000ha cao su đến tuổi đưa vào khai thác.
Trong điều kiện giá mủ cao su không có lợi cho người sản xuất như hiện nay, Cục Trồng trọt khuyến cáo các tỉnh không tiếp tục mở rộng diện tích trồng cao su. Đồng thời, áp dụng các biện pháp kỹ thuật trong cạo mủ để giảm giá thành.
Đặc biệt, không trồng mới cao su tại vùng miền núi phía Bắc, gồm cả vùng đã được quy hoạch, gồm Sơn La, Điện Biên, Lai Châu. Thay vào đó, tập trung tái canh vườn cây hết tuổi khai thác và thâm canh vườn cây hiện có để tăng năng suất, chất lượng.
Đối với những vườn cao su ở thời kỳ đang kinh doanh, có thể giảm đầu tư phân bón, thay đổi chế độ cạo từ D2, tức 2 ngày cạo mủ một lần sang D3, D4, tức cách 3 - 4 ngày cạo mủ một lần, để giảm chi phí nhân công.
Đối với những diện tích cao su đã đến giai đoạn khai thác, Cục Trồng trọt khuyến cáo chưa tiến hành mở miệng cạo. Còn những vườn cao su lớn tuổi, có thể thanh lý, bán lấy gỗ để chuẩn bị cho trồng tái canh.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát cho rằng, ngành nông nghiệp sẽ kiên trì mục tiêu phát triển ngành cao su trên cơ sở tái cơ cấu, gia tăng giá trị, không chạy theo diện tích, tập trung vào nâng cao hiệu quả và tính bền vững của ngành. Theo đó, Bộ NNPTNT sẽ xem xét có gói tín dụng ưu tiên cho cao su tiểu điền, đẩy mạnh bảo hiểm nông nghiệp trên cây cao su…
Ngoài ra, trong năm nay, Bộ NNPTNT yêu cầu các địa phương tiến hành rà soát toàn bộ quy hoạch phát triển cao su, đánh giá cụ thể tình hình phát triển của loại cây trồng này để có hướng phát triển phù hợp.
