Dá»± báo trên được Tập Ä‘oàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG) Ä‘Æ°a ra má»›i Ä‘ây, Ä‘ã khiến người trồng cao su thêm lo lắng. Theo Ä‘ó, giá cao su trên thị trường sẽ ở mức 31.000 đồng/kg, trong khi giá thành Ä‘ã ở mức 30.000 đồng/kg.

Nhìn lại, 2014 là má»™t trong những năm khó khăn nhất của ngành cao su, khi giá Ä‘ã chạm Ä‘áy, chỉ đạt 1.500 USD/tấn. Số liệu của Bá»™ NN-PTNT cho biết, năm 2014, Việt Nam xuất khẩu được 1,07 triệu tấn cao su, thu về 1,8 tá»· USD. Về số lượng thì tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i năm 2013, nhÆ°ng về giá trị, thì giảm đến trên 27%.

Giá trị giảm, vì giá bán giảm. Sở dÄ© có nguyên nhân trên, là vì thị trường Trung Quốc, má»™t thị trường chủ lá»±c, chiếm đến 60% lượng xuất khẩu cao su của Việt Nam, Ä‘ã ngừng nhập, khiến nhiều doanh nghiệp rất muốn bán nhÆ°ng không bán được.

Điều nghịch lý là trong khi khối lượng cao su xuất khẩu giảm, thì khối lượng nhập khẩu cao su của Việt Nam năm 2014 lại tăng tá»›i 4,9%, vá»›i số lượng 328 ngàn tấn, có giá trị 658 triệu USD.

Trong Ä‘ó Trung Quốc trở thành thị trường thứ 6 trong việc nhập cao su của Việt Nam. So vá»›i cùng kỳ năm 2013, trong 11 tháng, tổng khối lượng cao su từ Trung Quốc nhập vào Việt Nam tăng tá»›i 10,8%.

Đó là hệ quả tất yếu của việc phụ thuá»™c vào má»™t thị trường. Đừng trách người Trung Quốc không mua cao su của ta. Bởi trong kinh doanh, thì lợi nhuận luôn được đặt lên hàng đầu. Khi có được nguồn nguyên liệu cao su từ má»™t thị trường khác rẻ hÆ¡n, thì việc họ từ chối nhập khẩu cao su của Việt Nam, hay ép giá, là Ä‘iều bình thường.

CÅ©ng không loại trừ trong việc Trung Quốc ngừng nhập cao su của ta, có yếu tố chính trị trong Ä‘ó. Tờ “Thời báo Kinh tế Sài Gòn” Ä‘ã dẫn thông tin từ má»™t số doanh nghiệp, cho biết trong năm 2015, tình hình xuất khẩu cao su sang Trung Quốc sẽ khó khăn hÆ¡n, do những căng thẳng ở biển Đông Ä‘ang có dấu hiệu trở lại.

Có trách chăng, là hãy trách chính mình, Ä‘ã không tích cá»±c Ä‘i tìm thị trường má»›i, dẫn đến hậu quả bị nÆ°á»›c láng giềng khống chế đầu ra. Khi chiếc gậy chỉ huy từ biên mậu của nÆ°á»›c láng giềng hạ xuống, các nhà nhập khẩu của họ đồng loạt quay lÆ°ng, là má»™t ngành hàng lao Ä‘ao ngay. Từ người sản xuất cho đến doanh nghiệp xuất khẩu của ta chỉ còn biết cắn răng chịu thiệt.

Má»™t hệ quả nữa là, cao su xuất khẩu của ta chỉ là nguyên liệu thô, chủ yếu cao su thiên nhiên, chỉ qua sÆ¡ chế và nhá»±a cao su chÆ°a qua sÆ¡ chế. Chúng ta xuất nguyên liệu thô cho họ để rồi lại nhập những sản phẩm do nÆ°á»›c ngoài chế biến từ nguyên liệu Ä‘ó về vá»›i giá đắt gấp nhiều lần.

Bởi phát triển công nghiệp chế biến sâu về sản phẩm cao su má»›i tạo ra giá trị gia tăng rất lá»›n, gấp 18 đến 20 lần nguyên liệu thô. Mà công nghiệp chế biến sâu về các sản phẩm cao su thì chúng ta chÆ°a làm được, hay chÆ°a chú ý đầu tÆ° má»™t cách thích Ä‘áng để làm.

Chừng nào còn chỉ chăm chăm xuất nguyên liệu thô. Chừng nào còn phụ thuá»™c vào má»™t thị trường. Chừng nào ngành công nghiệp chế biến cao su còn chÆ°a được đầu tÆ° thỏa Ä‘áng, thì chừng Ä‘ó ngành cao su còn phải chịu thiệt thòi, và còn thiếu bền vững.

VŨ Há»®U Sá»° (Báo NNVN)